Śremski Panteon Niepodległości

Kęszycki Daniel
gmina: Śrem, Błociszewo (1884-1936)

Daniel Kęszycki urodził się 1 lipca 1884 r. w Londynie. Jego ojciec, Stefan Kęszycki, syn ziemiańskiego rodu osiadłego w Błociszewie, po udziale w powstaniu styczniowym wyemigrował z kraju; pracował jako lekarz okrętowy na irlandzkim statku, na którym pływał po morzach świata, między innymi Dalekiego Wschodu. Matką Daniela Kęszyckiego była Irlandka Margaret Murphy, która zmarła pięć lat po ślubie. Na przełomie wieków Stefan, który tymczasem dorobił się sporego majątku, przeniósł się do Francji, gdzie ożenił się po raz drugi z Estellą d?Epouville i zakupił rezydencję w Ville d?Avray. Sam Daniel Kęszycki ukończył w stopniu porucznika Królewską Akademię Marynarki Handlowej w Londynie, po kilkuletniej służbie awansował na stopień kapitana. Podobnie jak jego ojciec pływał po morzach i oceanach całego świata.

Po śmierci ojca, Daniel, na prośbę swojej babki Florentyny, przyjechał w 1908 r. do Wielkopolski i objął rodzinny majątek składający się z Błociszewa i Gaju koło Śremu oraz z Polwicy w powiecie średzkim. Odbył praktyki rolnicze w dobrach hrabiego Krzysztofa Mielżyńskiego w Brzóstowni i Mchach. Na początku nie identyfikował się z polskością, po polsku mówił słabo, lepiej znał język angielski, niemiecki i francuski, w którym później spisał swoje wspomnienia. Z czasem (podobno pod wpływem lektury Sienkiewicza) obudziły się w nim patriotyczne uczucia. Swoją antypruską postawę okazał między innymi wieszając w swoim pokoju, podczas I wojny światowej, portret króla Wielkiej Brytanii Jerzego V. Unowocześnił swój majątek, sprowadzał maszyny, ciągniki, podłączył Błociszewo do sieci elektrycznej i telefonicznej.

Kiedy wybuchło powstanie wielkopolskie, Daniel Kęszycki wziął w nim czynny udział. Jeszcze przed wybuchem powstania, w Poznaniu 27 grudnia 1918 r. działał w Tajnym Komitecie Obywatelskim, później przekształconym w Powiatową Radę Ludową, który w powiecie śremskim przygotowywał się do objęcia władzy po klęsce militarnej Niemiec. W ramach tych przygotowań w powiecie utworzono Straż Ludową, której został komendantem. Jak wiadomo, po wybuchu powstania 27 grudnia do starć w Śremie jednak nie doszło, ponieważ 30 grudnia niemiecki garnizon w Śremie skapitulował bez walki. Śremską Straż Ludową przekształcono w regularne wojsko powstańcze, tzw. batalion śremski. Za zgodą dowódcy batalionu Stefana Chosłowskiego, Daniel Kęszycki złożył komendę Straży Ludowej i w batalionie został dowódcą sekcji czterech ciężkich karabinów maszynowych ze stanem osobowym około 50 żołnierzy. 6 stycznia 1919 r. razem z całym batalionem wyruszył na front, walczył na froncie zachodnim pod Zbąszyniem i Trzcielem, a później w lutym na froncie południowym pod Rawiczem i Miejską Górką.

Podczas powstania aktywnie działał w Naczelnej Radzie Ludowej w Poznaniu, w której był zwolennikiem walki zbrojnej, przeciwnym polityce ugodowej. Po walkach na froncie w lutym 1919 r. powrócił do Poznania, gdzie w Naczelnej Radzie Ludowej pracował jako tłumacz języka angielskiego, a od 1 marca był też tłumaczem i szefem biura łączności z Misją Międzysojuszniczą, powołaną przez konferencję pokojową w Paryżu, która tego dnia przybyła do Poznania dla zbadania sytuacji społeczno-politycznej w Wielkopolsce.

Zdolności organizacyjne, jakie wykazał w Poznaniu, sprawiły, że Wojciech Korfanty w 1919 r. zaproponował mu pracę w Centralnym Biurze Informacyjnym w Katowicach. Następnie od 1 kwietnia 1920 r. do 31 marca 1922 r. pełnił funkcję konsula generalnego RP w Opolu, aktywnie działając na rzecz włączenia Górnego Śląska do Polski. Reprezentował Polskę jako delegat rządu wobec Międzysojuszniczej Komisji Plebiscytowej na Górnym Śląsku, ściśle współpracując przy tym z Wojciechem Korfantym. W owym gorącym okresie w historii Górnego Śląska był narażony na napady bojówek niemieckich, nosił też przy sobie kastety, których często musiał używać w obronie własnej. Kiedy Komisja Plebiscytowa planowała niekorzystny dla Polski podział Górnego Śląska, przekazał poufną informację o tym Korfantemu, czego skutkiem było ogłoszenie strajku generalnego i wybuch III powstania śląskiego.

Po powrocie ze Śląska krótko pełnił urząd Wysokiego Komisarza RP w Wolnym Mieście Gdańsku, po śmierci żony Julii z Ponikiewskich w 1923 r. wycofał się jednak z polityki, powrócił do Błociszewa i zajął się wychowaniem ośmiorga dzieci i prowadzeniem gospodarstwa. Udzielał się na rzecz lokalnej społeczności. Był członkiem Koła Powstańców i Wojaków w Śremie, w Błociszewie i Gaju utworzył oddział "Krakusów", w którym krzewienie kultury fizycznej łączono z ćwiczeniami wojskowymi, zbudował strzelnicę i hipodrom, w swoim pałacu urządzał amatorskie przedstawienia teatralne. Nadal też utrzymywał rozległe stosunki towarzyskie z wybitnymi działaczami politycznymi i osobistościami międzywojennej Polski. Gośćmi w Błociszewie bywali np. Wojciech Korfanty, Janusz Kusociński, Stefan Rowecki (późniejszy dowódca Armii Krajowej), Edward Raczyński (późniejszy prezydent RP w Londynie). W 1933 r. w czasopiśmie "Światowid" opublikował artykuł, w którym polemizował z twierdzeniami niemieckich historyków o niepolskim pochodzeniu Pomorza, przetłumaczył go też na język angielski i francuski i rozesłał do europejskich polityków i gazet.

Zmarł 29 października 1936 r. na zapalenie płuc w poznańskim szpitalu. Został pochowany w mundurze angielskiego marynarza, w rodzinnym grobowcu przy kościele w Błociszewie.

Daniel Kęszycki spisał Wspomnienia z lat 1918/22 w języku francuskim. Księga I. Udział Śremu w powstaniu wielkopolskim została wydana w 1932 r. i obejmuje okres od końcowych miesięcy I wojny światowej do lutego 1919 r., kiedy to autor zakończył udział z bronią w ręku w powstaniu wielkopolskim. Wydanie opatrzone jest przedmową dr. Seweryna Matuszewskiego. Księga II. Z dni powstania wielkopolskiego została wydana w 2005 r. dzięki staraniom syna Wojciecha i poprzedzona jest jego tekstem Wspomnienie o moim ojcu. Część ta koncentruje się na opisie działalności Naczelnej Rady Ludowej w Poznaniu i wizycie Misji Międzysojuszniczej. Powstała też Księga III. o działalności Daniela Kęszyckiego na Górnym Śląsku. Według Wojciecha Kęszyckiego, rękopis tej części został ukryty przez niego w szybie wentylacyjnym pałacu w Błociszewie w listopadzie 1939 r. i dotychczas nie został odnaleziony. Wspomnienia Daniela Kęszyckiego są arcyciekawym źródłem do historii powstania wielkopolskiego i odrodzenia państwa polskiego w byłym zaborze pruskim.

Andrzej MATRAS, "Gazeta Śremska" 1-2/2018

Wymieniony w źródłach:
Zbiory Muzeum Śremskiego
Lista Towarzystwa Miłośników Ziemi Śremskiej
Słownik Biograficzny Śremu
Daniel Kęszycki "Wspomnienia z 1919/22. Udzial Śremu w Powstaniu Wielkopolskim. Księga I
Archiwa rodzinne

[Zamknij]

Kiełczewski Konstanty, gmina: Śrem, Zbrudzewo (1899-1982)

Kierblewski Wacław, gmina: Książ Wielkopolski, Książ (1869-1958)

Kierczyński Stanisław, gmina: Śrem, Śrem (1890-1960)

Kil Jan, gmina: Śrem, Śrem (1902-po 1958)

Kiliński Władysław Edward, gmina: Brodnica, Brodnica (1873-1958)

Klaczyński Czesław, gmina: Śrem, Śrem (1901-2004)

Klaczyński Wincenty, gmina: Śrem, Śrem (1893-1975)

Kleczewski Franciszek, gmina: Śrem, Śrem (?-?)

Klemens Józef, gmina: Kórnik, Dziećmierowo (1890-1955)

Klemenski Franciszek, gmina: Dolsk, Dolsk (1897-1968)

Klemenski Michał, gmina: Dolsk, Dolsk (1899-1944)

Klinowski Franciszek, gmina: Książ Wielkopolski, Mchy (1894-1979)

Kluczyński Andrzej, gmina: Brodnica, Iłówiec (1892-1967)

Kmieciak Antoni, gmina: Kórnik, Kórnik (1884-1950)

Kmieciak Franciszek, gmina: Książ Wielkopolski, Włościejewice (1898-1963)

Knajder , gmina: Śrem, Pecna (?-?)

Knajder Stanisław, gmina: Książ Wielkopolski, Zaborowo (1899-1974)

Kniat Walenty, gmina: Kórnik, Dziećmierowo (1860-1932)

Koch Stanisław, gmina: Książ Wielkopolski, Chwałkowo (1894-1920)

Kociałkowski Seweryn, gmina: Kórnik, Kórnik (1888-1959)

Kociński Michał, gmina: Dolsk, Dolsk (?-?)

Kociński Walenty, gmina: Dolsk, Dolsk (?-?)

Kolendowicz Józef, gmina: Książ Wielkopolski, Książ (1896-1954)

Kolka , gmina: Kórnik, Pierzchno (?-?)

Kołodziej Józef, gmina: Kórnik, Kórnik (1897-po 1974)

Kołodziejczak Stanisław, gmina: Książ Wielkopolski, (?-?)

Kołtoniak Stefan, gmina: Brodnica, Żabno (1897-1965)

Konieczny Franciszek, gmina: Kórnik, (1871-1949)

Konieczny Maciej, gmina: Brodnica, Iłówiec (1879-po 1958)

Konieczny Stanisław, gmina: Śrem, Dąbrowa (1894-1988)

Konieczny Stanisław, gmina: Dolsk, Międzychód/Masłowo (1898-1986)

Konieczny Walenty, gmina: Śrem, Błociszewo (1897-1975)

Konowalczyk Franciszek, gmina: Książ Wielkopolski, Kiełczynek (1893-po 1958)

Konszczyński Franciszek, gmina: Książ Wielkopolski, Książ (1891-1962)

Kopankiewicz Jan, gmina: Kórnik, Kórnik (1902-1936)

Kopankiewicz Piotr, gmina: Kórnik, Kórnik (1899-1970)

Kopecki Adam, gmina: Książ Wielkopolski, Gogolewo (1900-1973)

Koprowski Jan, gmina: Kórnik, Dachowa (?-?)

Koralewski Kazimierz, gmina: Kórnik, Biernatki (?-?)

Koralewski Stanisław, gmina: Książ Wielkopolski, Książ (1899-po 1959)

Koralewski Wojciech, gmina: Kórnik, Kórnik (1900-1950/59)

Korasiak Jan, gmina: Śrem, Śrem (1901-1974)

Korcz Jan, gmina: Kórnik, Koszuty (1889-1964)

Korcz Piotr, gmina: Kórnik, Kórnik (1898-1945)

Kosicki Walenty, gmina: Kórnik, Kórnik (?-?)

Kosmalski Władysław, gmina: Książ Wielkopolski, (?-?)

Kossowski Józef, gmina: Śrem, Pysząca (1900-po 1983)

Kostka Maciej, gmina: Śrem, Mechlin (1880-po 1957)

Kostrzewski Bolesław, gmina: Śrem, Śrem (1893-1961)

Kosz Michał, gmina: Brodnica, Sulejewo (1897-po 1958)

Koszarek Stanisław, gmina: Książ Wielkopolski, Zaborowo (1890-1973?)

Kościański Jan, gmina: Kórnik, Kórnik (1873-1965)

Kościański Kazimierz, gmina: Kórnik, Kórnik (1903-1952)

Kościański Władysław, gmina: Kórnik, Kórnik (1901-1973)

Kościelski Czesław, gmina: Kórnik, Kórnik (1891-1952)

Kowalczyk Tomasz, gmina: Śrem, Śrem (1900/01-1919)

Kowalewski Leon, gmina: Kórnik, Konarskie (1900-1975)

Kowalewski Ludwik, gmina: Kórnik, Konarskie (1898-1964)

Kowalski Jan, gmina: Śrem, Dąbrowa (1898-1974)

Kozik Alfons, gmina: Śrem, Śrem (1888-1979)

Kozłowski Jan, gmina: Kórnik, Czołowo (1899-1970)

Kozłowski Stanisław, gmina: Kórnik, Błażejewo (1895-1919)

Kozłowski Teofil, gmina: Śrem, Śrem (1880-po 1958)

Krajewski Andrzej, gmina: Książ Wielkopolski, Chwałkowo (1891-1982)

Krajewski Bolesław, gmina: Książ Wielkopolski, Książ/Nowe Miasto (1895-1944)

Krajewski Franciszek, gmina: Śrem, Śrem (1899-1920)

Krajewski Leon, gmina: Książ Wielkopolski, Książ/Nowe Miasto (1898-1939)

Krajewski Stanisław, gmina: Książ Wielkopolski, Chwałkowo (1896-?)

Krajewski Stanisław, gmina: Śrem, Śrem (1892-1973)

Krajewski Władysław, gmina: Książ Wielkopolski, Chwałkowo (1898-?)

Krakowiak Franciszek, gmina: Książ Wielkopolski, Chwałkowo (1899-1989)

Kranz Józef, gmina: Książ Wielkopolski, Książ (1880-1963)

Kraski Tadeusz, gmina: Kórnik, Bnin (1894-1950)

Krause Stanisław, gmina: Kórnik, Czmoń (?-?)

Kromuła Stanisław, gmina: Kórnik, Mieczewo (1899-1973)

Kropacz Tomasz, gmina: Kórnik, Konarskie (1898-1919)

Król Czesław, gmina: Kórnik, Bnin (1897-po 1968)

Król Jan, gmina: Kórnik, Borówiec (1898-1965)

Król Jan, gmina: Śrem, Śrem (?-?)

Król Józef, gmina: Kórnik, Bnin (1893-1980)

Król Ludwik, gmina: Książ Wielkopolski, (1899-?)

Król Wojciech, gmina: Kórnik, Kórnik (1878-1952)

Królak Franciszek, gmina: Książ Wielkopolski, Chwałkowo (1901-po 1974)

Królikiewicz Roman, gmina: Kórnik, Kórnik (1887-1959)

Kruczyński Leon, gmina: Śrem, Śrem (?-?)

Kruczyński Wojciech, gmina: Książ Wielkopolski, Chwałkowo (1900-1980)

Kruszona Franciszek, gmina: Kórnik, Jeziory Małe (1897-1961)

Kruszona Jan, gmina: Brodnica, Żabno (1897-1953)

Kruszona Stefan, gmina: Kórnik, Kromolice (1898-po 1957)

Krzysztoporski Zygmunt, gmina: Śrem, Dobczyn (1899-1994)

Krzywański Wojciech, gmina: Śrem, Śrem (?-?)

Kubacki Jan, gmina: Kórnik, Budzyń? (1885-1953)

Kubacki Jan, gmina: Książ Wielkopolski, Mchy (1887-1977)

Kuberacki Jan, gmina: Kórnik, Kórnik (1899-1971)

Kubiak Czesław, gmina: Dolsk, Dolsk (1901-po 1957)

Kubiak Franciszek, gmina: Śrem, Śrem (1885-po 1957)

Kubiak Jan, gmina: Dolsk, Dolsk (?-?)

Kubiak Jan, gmina: Kórnik, Konarskie (1899-1919)

Kubiak Piotr, gmina: Dolsk, Dolsk (1899-po 1958)

Kubiak Stefan, gmina: Kórnik, Runowo (1898-1974)

Kubski Jan, gmina: Dolsk, Brześnica/Dolsk (1901-1989)

Kucharski Szczepan, gmina: Kórnik, Kórnik (1886-1947)

Kuczma Wacław, gmina: Kórnik, Kórnik (1899-1920)

Kudrak Jan, gmina: Kórnik, Borówiec (?-?)

Kudrak Stefan, gmina: Kórnik, Borówiec (1901-?)

Kujawa Piotr, gmina: Kórnik, Gądki (1896-po 1958)

Kujawski Aleksander, gmina: Śrem, Śrem (1868-1944)

Kujawski Kazimierz, gmina: Śrem, Śrem (1895-1945)

Kujawski Ludwik, gmina: Śrem, Śrem (1904-1947)

Kujawski Marian, gmina: Śrem, Śrem (1896-1975)

Kujawski Wojciech, gmina: Dolsk, (?-?)

Kuliszak Stanisław, gmina: Brodnica, Przylepki (1882-1939)

Kumoś Ignacy, gmina: Śrem, Pysząca (1900-po 1958)

Kunert Józef, gmina: Kórnik, Bnin (1901-1919)

Kurczewski Piotr, gmina: Kórnik, Bnin (?-?)

Kurek , gmina: Śrem, Mórka (?-?)

Kurtkowiak Józef, gmina: Dolsk, (?-?)

Kurtkowiak Władysław, gmina: Dolsk, (?-?)

Kuźma Antoni, gmina: Kórnik, Runowo (1897-1964)

Kuźma Stefan, gmina: Kórnik, Runowo (1899-1982)

Kwaśniewski Józef, gmina: Śrem, Śrem (1899-?)

Kwieciński Kazimierz, gmina: Dolsk, Dolsk (1900-po 1960)

Kwieciński Stanisław, gmina: Dolsk, Dolsk (1902-1972)

Partnerzy

e-mail: muzeum@srem.pl

gir@ffe

zaloguj